Pan rzekł do Abrama:| «Wyjdź z twojej ziemi rodzinnej| i z domu twego ojca|| do kraju, który ci ukażę.|| Uczynię bowiem z ciebie wielki naród,| będę ci błogosławił i twoje imię rozsławię:| staniesz się błogosławieństwem.|||

   Będę błogosławił tym, którzy ciebie błogosławić będą,|| a tym, którzy tobie będą złorzeczyli,| i Ja będę złorzeczył.|| Przez ciebie będą otrzymywały błogosławieństwo ludy całej ziemi».|| Abram udał się w drogę, jak mu Pan rozkazał.|||

   Pan powiedział do Mojżesza:| «Mów do całej społeczności synów Izraela| i powiedz im: Bądźcie świętymi,| bo Ja jestem święty,|| Pan,| Bóg wasz.|||

   Nie będziesz żywił w sercu| nienawiści do brata.|| Będziesz upominał bliźniego,| aby nie zaciągnąć winy z jego powodu.|| Nie będziesz szukał pomsty,| nie będziesz żywił urazy do synów twego ludu,|| ale będziesz kochał bliźniego jak siebie samego.|| Ja jestem Pan».|||

   Mojżesz przemówił do ludu tymi słowami:| «Słuchaj, Izraelu, i pilnie tego przestrzegaj,| aby ci się dobrze powodziło| i abyś się bardzo rozmnożył,| jak ci przyrzekł Pan, Bóg twoich przodków,| że ci da ziemię| opływającą w mleko i miód.|| Słuchaj, Izraelu,| Pan jest naszym Bogiem – Pan jedyny.|||

   Będziesz miłował| Pana, Boga twojego,| z całego swego serca, z całej swojej duszy,| ze wszystkich sił swoich.|| Niech pozostaną w twym sercu te słowa,| które ja ci dziś nakazuję.|| Wpoisz je twoim synom,| będziesz o nich mówił, przebywając w domu, w czasie podróży,| kładąc się spać i wstając ze snu.|| Przywiążesz je do swojej ręki jako znak.| Niech one ci będą ozdobą przed oczami.|| Wypisz je na odrzwiach swojego domu i na twoich bramach».|||

   Mojżesz przemówił do ludu tymi słowami:| «Pan wybrał pokolenie Lewiego do noszenia Arki Przymierza Pana,|| by stali przy Panu,| służyli Mu i błogosławili w Jego imieniu,| co dzieje się aż do tego dnia.|| Dlatego Lewi nie ma działu ani dziedzictwa wśród swoich braci,| gdyż dziedzictwem jego jest Pan,|| jak powiedział do niego twój Pan Bóg».|||

   W owych dniach| Eliasz poszedł na pustynię na odległość jednego dnia drogi.|| Przyszedłszy, usiadł pod jednym z janowców| i pragnąc umrzeć, rzekł: «Wielki już czas, o Panie!|| Odbierz mi życie,| bo nie jestem lepszy od moich przodków!»|| Po czym położył się tam i zasnął.|||

   A oto anioł, trącając go,| powiedział mu: «Wstań i jedz!»|| Eliasz spojrzał,| a oto przy jego głowie podpłomyk i dzban z wodą.|| Podniósł się więc,| zjadł i wypił, i znowu się położył.|||

   Powtórnie anioł Pana wrócił| i trącając go, powiedział: «Wstań i jedz,| bo przed tobą długa droga!»|| Powstawszy zatem, zjadł i wypił.|| Następnie mocą tego pożywienia| szedł czterdzieści dni i czterdzieści nocy| aż do Bożej góry Horeb.|| Tam wszedł do pewnej groty.|||

   Wtedy Pan skierował do niego słowo| i przemówił: «Wyjdź,| aby stanąć na górze wobec Pana!»|| A oto Pan przechodził.|| Gwałtowna wichura rozwalająca góry i druzgocąca skały| szła przed Panem.| Ale Pan nie był w wichurze.|| A po wichurze trzęsienie ziemi:| Pan nie był w trzęsieniu ziemi.|| Po trzęsieniu ziemi powstał ogień:| Pan nie był w ogniu.|| A po tym ogniu szmer łagodnego powiewu.|||

   Kiedy tylko Eliasz go usłyszał,| zasłoniwszy twarz płaszczem, wyszedł| i stanął przy wejściu do groty.|| A wtedy rozległ się głos| mówiący do niego: «Co ty tu robisz, Eliaszu?»|||

   Eliasz zaś odpowiedział:| «Żarliwością rozpaliłem się o chwałę Pana,| Boga Zastępów,|| gdyż Izraelici opuścili Twoje przymierze,| rozwalili Twoje ołtarze| i Twoich proroków zabili mieczem.|| Tak że ja sam tylko zostałem,| a oni godzą jeszcze i na moje życie».|||

   Wtedy Pan rzekł do niego:| «Wyruszaj w swoją powrotną drogę ku pustyni Damaszku».|||

   Pan rzekł do Eliasza:| «Elizeusza, syna Szafata z Abel-Mechola,| namaścisz na proroka po tobie».|||

   Eliasz poszedł stamtąd i odnalazł Elizeusza, syna Szafata, orzącego:|| dwanaście par wołów przed nim,| a on przy dwunastej.|| Wtedy Eliasz, podszedłszy do niego,| zarzucił na niego swój płaszcz.|||

   Wówczas Elizeusz zostawił woły| i pobiegłszy za Eliaszem, powiedział:| «Pozwól mi ucałować mego ojca i moją matkę,| abym poszedł za tobą!»|||

   On mu odpowiedział: «Idź i wracaj,| bo po co| to ci uczyniłem!»|||

   Wtedy powrócił do niego| i zaraz wziął parę wołów, złożył je na ofiarę,| a na jarzmie wołów ugotował ich mięso| oraz dał ludziom, aby zjedli.|| Następnie wybrał się| i poszedłszy za Eliaszem, stał się jego sługą.|||

   Po uroczystościach weselnych| Tobiasz powiedział do Sary:|| «Saro, powstań| i módlmy się do Boga| dzisiaj, jutro i pojutrze;|| w ciągu tych trzech nocy będziemy złączeni z Bogiem,|| a po upływie trzeciej nocy będziemy żyli w naszym małżeństwie.|| Jesteśmy bowiem dziećmi świętych| i nie możemy się tak łączyć, jak narody, które nie znają Boga».|| Powstawszy więc| oboje, modlili się bezustannie razem,| aby im Bóg użyczył zdrowia.|||

   I rzekł Tobiasz: «Panie,| Boże ojców naszych,| niechaj Cię uwielbiają niebiosa i ziemia,| morze i źródła,| rzeki i wszystkie stworzenia Twoje, jakie one zawierają.|| Tyś uczynił Adama z mułu ziemi| i dałeś mu za towarzyszkę Ewę.|| Teraz tedy, Panie, Ty wiesz, że biorę siostrę swoją za małżonkę| nie dla namiętności, lecz przez wzgląd na miłość do potomstwa,|| aby uwielbiało imię Twoje po wszystkie wieki».|||

   Sara również mówiła:| «Zmiłuj się nad nami, Panie,|| zmiłuj się nad nami,| abyśmy oboje razem mogli się doczekać starości| przy dobrym zdrowiu».|||

   Anioł| powiedział do Tobiasza i jego syna:| «Błogosławcie Bogu niebios| i wyznawajcie wobec wszystkich żyjących,| że wielkie miłosierdzie wam wyświadczył.|| Dobrą jest rzeczą zachowywać tajemnicę królewską,| godzi się jednak| ujawniać i ogłaszać dzieła Boże.|||

   Dobra jest modlitwa z postem,| a jałmużna znaczy więcej aniżeli złoto i skarby;|| jałmużna bowiem od śmierci uwalnia,| ona to z grzechów oczyszcza| i przyczynia się do znalezienia miłosierdzia i życia wiecznego.|||

   Ci bowiem, co dopuszczają się grzechu i nieprawości,| są sami dla siebie wrogami.|||

   Chcę więc odkryć wam prawdę| i nic nie chcę ukryć przed wami.|| Gdyś modlił się ze łzami i zmarłych grzebałeś,| gdyś opuszczał posiłek| i zmarłych podczas dnia ukrywałeś w domu swoim,| ja przedstawiałem twoją modlitwę Panu.|| A ponieważ byłeś miłym Bogu,| przypadło na ciebie to doświadczenie.|||

   Mąż Judyty, Manasses,| zmarł podczas żniw jęczmiennych.|| Stał bowiem przy wiążących snopy na polu i słońce poraziło mu głowę,| i upadł na swoje łóżko,|| i zakończył życie w mieście swoim, w Betulii,| i pogrzebano go razem z jego przodkami| na polu między Dotain i Balamon.|||

   Judyta była wdową w domu swoim| przez trzy lata i cztery miesiące.|| Na dachu swego domu postawiła sobie namiot,| nałożyła wór na biodra| i nosiła na sobie wdowie szaty.|||

   Pościła przez wszystkie dni swojego wdowieństwa,|| oprócz wigilii przed szabatami i samych szabatów,| przededni nowiu i podczas nowiu| oraz oprócz uroczystości i radosnych świąt domu izraelskiego.|| Była piękna| i na wejrzenie bardzo miła.|| Mąż jej,| Manasses,| pozostawił jej po sobie złoto, srebro,| sługi, służące,| bydło i rolę.|| A ona tym zarządzała.|||

   I nie było nikogo, kto by powiedział o niej złe słowo,| ponieważ bardzo bała się Boga.|||

   Mardocheusz błagał Pana,| wspominając na wszystkie dzieła Pańskie,| i mówił: «Panie,| Panie, Królu, Wszechmogący,| ponieważ w mocy Twojej jest wszystko|| i nie masz takiego, który by Ci się sprzeciwił,| gdy chcesz ocalić Izraela.|||

   Ponieważ Ty uczyniłeś niebo i ziemię,| i wszystko, co na niej pod niebem godne jest podziwu.|| Ty jesteś Panem wszystkiego| i nie ma nikogo, kto by się sprzeciwił Tobie,| Panu.|||

   Ty znasz wszystko,| Ty wiesz, że tego, iż nie oddawałem pokłonu pysznemu Amanowi,| nie czyniłem ani z pychy, ani z zuchwałości,| ani z żądzy sławy.|| Byłem nawet gotów ślady stóp jego całować| dla ocalenia Izraela.|| Lecz uczyniłem to, aby nie stawiać wyżej| czci człowieka nad cześć Boga|| i aby nikomu nie oddawać pokłonu,| oprócz Ciebie, Panie mój,| i nie uczyniłem tego z pychy.|||

   Wysłuchaj prośby mojej| i okaż miłosierdzie nad dziedzicznym Twym działem,| i obróć smutek nasz w radość,|| abyśmy żyli i imię Twoje, Panie, wielbili,|| i nie zamykaj ust chwalących Ciebie, Panie».|||

   Wy, którzy boicie się Pana,| oczekujcie Jego zmiłowania,|| nie zbaczajcie z drogi, abyście nie upadli.|| Którzy boicie się Pana, zawierzcie Mu,| a nie przepadnie wasza zapłata.|| Którzy boicie się Pana, spodziewajcie się dobra,| wiecznego wesela i zmiłowania.|||

   Popatrzcie na dawne pokolenia| i zobaczcie: kto zaufał Panu, a został zawstydzony?|| Albo kto trwał w bojaźni Pańskiej,| i był opuszczony?|| Albo kto wzywał Go, a On nim wzgardził?|||

   Dlatego że Pan jest litościwy i miłosierny,| odpuszcza grzechy i zbawia w czasie utrapienia.|||

   Synu, w sposób łagodny prowadź swe sprawy,| a każdy, kto jest prawy, będzie cię miłował.|| O ile wielki jesteś, o tyle się uniżaj,| a znajdziesz łaskę u Pana.|| Wielka jest bowiem potęga Pana| i przez pokornych bywa chwalony.|||

   Nie szukaj tego, co jest zbyt ciężkie,| ani nie badaj tego, co jest zbyt trudne dla ciebie.|| O tym rozmyślaj, co ci nakazane,| bo rzeczy zakryte nie są ci potrzebne.|||

   Nie trudź się niepotrzebnie| nad tym, co siły twoje przekracza;|| więcej, niż zniesie rozum ludzki, zostało ci objawione.|| Wielu bowiem domysły ich w błąd wprowadziły| i o złe przypuszczenia potknęły się ich rozumy.|||

   Szczęśliwy mąż, który ma dobrą żonę,|| liczba dni jego będzie podwójna.|| Dobra żona radować będzie męża,| który osiągnie pełnię wieku w pokoju.|||

   Dobra żona to dobra część dziedzictwa| i jako taka będzie dodana| tym, którzy się boją Pana.|| Wtedy to serce bogatego czy ubogiego będzie zadowolone| i oblicze jego wesołe w każdym czasie.|||

   Wdzięk żony rozwesela jej męża,| a mądrość jej orzeźwia jego kości.|| Darem Pana jest żona spokojna,|| a za osobę dobrze wychowaną| nie znajdziesz nic na zamianę.|||

   Wdzięk nad wdziękami skromna kobieta|| i nie masz nic równego osobie powściągliwej.|||

   Jak słońce wschodzące na wysokościach Pana,| tak piękność dobrej kobiety między ozdobami jej domu.|||

   «Rozerwij kajdany zła, rozwiąż więzy niewoli,| wypuść wolno uciśnionych| i wszelkie jarzmo połam.|| Dziel swój chleb z głodnym,| wprowadź do domu biednych tułaczy,| nagiego, którego ujrzysz, przyodziej|| i nie odwracaj się od współziomków.|||

   Wtedy twoje światło wzejdzie jak zorza| i szybko rozkwitnie twe zdrowie.|| Sprawiedliwość twoja poprzedzać cię będzie,| chwała Pana iść będzie za tobą.|| Wtedy zawołasz, a Pan odpowie,| wezwiesz pomocy, a On rzeknie: „Oto jestem”.|||

   Jeśli u siebie usuniesz jarzmo,| przestaniesz grozić palcem i mówić przewrotnie,|| jeśli podasz twój chleb zgłodniałemu| i nakarmisz duszę przygnębioną,|| wówczas twe światło zabłyśnie w ciemnościach,| a twoja ciemność stanie się południem.|||

   Pan cię zawsze prowadzić będzie,| nasyci duszę twoją na pustkowiach.|| Odmłodzi twoje kości,|| tak że będziesz jak zroszony ogród| i jak źródło wody, co się nie wyczerpie».|||

   Uwiodłeś mnie, Panie,| a ja pozwoliłem się uwieść;|| ujarzmiłeś mnie i przemogłeś.|| Stałem się codziennym pośmiewiskiem,| wszyscy mi urągają.|| Albowiem ilekroć mam zabierać głos,| muszę obwieszczać: «Gwałt i ruina!»|| Tak,| słowo Pana| stało się dla mnie każdego dnia zniewagą i pośmiewiskiem.|||

   I powiedziałem sobie:| «Nie będę Go już wspominał ani mówił w Jego imię».|| Ale wtedy zaczął trawić moje serce jakby ogień| nurtujący w moim ciele.|| Czyniłem wysiłki, by go stłumić,| lecz nie potrafiłem.|||

   Z czym stanę przed Panem| i pokłonię się Bogu wysokiemu?|| Czy stanę przed Nim z ofiarą całopalną,| z cielętami rocznymi?|||

   Czy Pan się zadowoli tysiącami baranów,| dziesiątkami tysięcy potoków oliwy?|| Czy trzeba, bym wydał pierworodnego mego| za mój występek,|| owoc łona mego za grzech mojej duszy?|||

   Powiedziano ci, człowiecze,| co jest dobre|| i czego żąda Pan od ciebie:|| pełnienia sprawiedliwości, umiłowania życzliwości| i pokornego obcowania z Bogiem twoim.|||

   Szukajcie Pana, wszyscy pokorni ziemi,| którzy pełnicie Jego nakazy;|| szukajcie sprawiedliwości, szukajcie pokory,|| może się ukryjecie w dzień gniewu Pana.|||

   Zostawię pośród ciebie lud pokorny i biedny,| a szukać będą schronienia w imieniu Pana.|| Reszta Izraela nie będzie czynić nieprawości| ani mówić kłamstwa.|| I nie znajdzie się w ich ustach zwodniczy język,| gdy paść się będą i wylegiwać,|| a nie będzie nikogo, kto by ich przestraszył.|||

   Jeden duch i jedno serce| ożywiały wszystkich wierzących.|| Żaden nie nazywał swoim| tego, co posiadał,|| ale wszystko mieli wspólne.|||

   Apostołowie z wielką mocą| świadczyli o zmartwychwstaniu Pana Jezusa,|| a wszyscy mieli wielką łaskę.|||

   Nikt z nich nie cierpiał niedostatku,| bo właściciele pól albo domów sprzedawali je| i przynosili pieniądze ze sprzedaży,| i składali je u stóp Apostołów.|| Każdemu też rozdzielano według potrzeby.|||

   To mówi Amen,| Świadek wierny i prawdomówny,| Początek stworzenia Bożego:|| «Oto stoję u drzwi i kołaczę:| jeśli ktoś posłyszy mój głos i drzwi otworzy,| wejdę do niego i będę z nim wieczerzał, a on ze Mną.|| Zwycięzcy dam zasiąść ze Mną na moim tronie,| jak i Ja zwyciężyłem| i zasiadłem z mym Ojcem na Jego tronie.|| Kto ma uszy, niech usłyszy, co mówi Duch do Kościołów».|||

   Ja,| Jan,| usłyszałem jak gdyby głos potężny wielkiego tłumu w niebie,| który mówił: «Alleluja.| Zbawienie i chwała,| i moc u Boga naszego».|||

   Od tronu zaś wyszedł głos:| «Chwalcie Boga naszego, wszyscy Jego słudzy,|| którzy się Go boicie, mali i wielcy».|||

   I usłyszałem jakby głos wielkiego tłumu| i jakby szum potężnych wód,| i jakby huk potężnych gromów,| które mówiły: «Alleluja.|| Bo Pan,| Bóg nasz,| Władca wszechrzeczy, objął królewską swą władzę.|| Weselmy się i radujmy,| i dajmy Mu chwałę,|| bo nadeszły gody Baranka,| a Jego Małżonka się przystroiła,| i dano jej odziać się w bisior lśniący i czysty»| – bisior bowiem oznacza sprawiedliwe czyny świętych.|||

   I mówi mi: «Napisz:| Szczęśliwi, którzy są wezwani na ucztę weselną Baranka!»|||

   I rzekł Siedzący na tronie:| «Oto wszystko czynię nowe».|||

   I mówi: «Napisz:| Słowa te wiarygodne są i prawdziwe».|||

   I rzekł mi: «Stało się.|| Jam Alfa i Omega, Początek i Koniec.|| Ja spragnionemu dam darmo pić| ze źródła wody życia.|| Zwycięzca to odziedziczy| i będę dla niego Bogiem,|| a on| dla Mnie będzie synem».|||

   Duch przychodzi z pomocą naszej słabości.|| Gdy bowiem nie umiemy się modlić tak, jak trzeba,| sam Duch| przyczynia się za nami w błaganiach,| których nie można wyrazić słowami.|| Ten zaś, który przenika serca,| zna zamiar Ducha,|| wie, że przyczynia się za świętymi| zgodnie z wolą Bożą.|||

   Wiemy też,| że Bóg z tymi, którzy Go miłują, współdziała we wszystkim| dla ich dobra,|| z tymi, którzy są powołani według Jego zamiaru.|||

   Albowiem tych, których od wieków poznał,| tych też, przeznaczył| na to, by się stali na wzór obrazu Jego Syna,| aby On był pierworodnym między wielu braćmi.|| Tych zaś, których przeznaczył, tych też powołał,| a których powołał, tych też usprawiedliwił,| a których usprawiedliwił, tych też obdarzył chwałą.|||

   Przypatrzcie się, bracia, powołaniu waszemu.|| Niewielu tam mędrców| według oceny ludzkiej,|| niewielu możnych, niewielu szlachetnie urodzonych.|||

   Bóg wybrał właśnie to, co głupie w oczach świata,| aby zawstydzić mędrców,|| wybrał to, co niemocne, aby mocnych poniżyć;| i to, co nie jest szlachetnie urodzone według świata| i wzgardzone,|| i to, co nie jest,| wyróżnił Bóg,|| by to, co jest, unicestwić,|| tak by się żadne stworzenie nie chełpiło wobec Boga.|||

   Przez Niego bowiem jesteście w Chrystusie Jezusie,| który stał się dla nas mądrością od Boga| i sprawiedliwością,|| i uświęceniem, i odkupieniem,|| aby jak to jest napisane,| «w Panu się chlubił ten, kto się chlubi».|||

   Starajcie się o większe dary:| a ja wam wskażę drogę jeszcze doskonalszą.|| Gdybym mówił językami ludzi i paniołów, a miłości bym nie miał,| stałbym się jak miedź brzęcząca| albo cymbał brzmiący.|||

   Gdybym też miał dar prorokowania| i znał wszystkie tajemnice,|| i posiadał wszelką wiedzę, i wszelką możliwą wiarę,| tak iżbym góry przenosił,|| a miłości bym nie miał,| byłbym niczym.|||

   I gdybym rozdał na jałmużnę całą majętność moją,| a ciało wystawił na spalenie,| lecz miłości bym nie miał,|| nic bym nic zyskał.|||

   Miłość cierpliwa jest, łaskawa jest.|| Miłość nie zazdrości, nie szuka poklasku,| nie unosi się pychą;|| nie dopuszcza się bezwstydu, nie szuka swego,| nie unosi się gniewem, nie pamięta złego;|| nie cieszy się z niesprawiedliwości, lecz współweseli się z prawdą.|| Wszystko znosi, wszystkiemu wierzy, we wszystkim pokłada nadzieję,| wszystko przetrzyma.|||

   Miłość nigdy nie ustaje,|| nie jest jak proroctwa, które się skończą,| albo jak dar języków, który zniknie,| lub jak wiedza, której zabraknie.|| Po części bowiem tylko poznajemy,| po części prorokujemy.|| Gdy zaś przyjdzie to, co jest doskonałe,| zniknie to, co jest tylko częściowe.|||

   Gdy byłem dzieckiem, mówiłem jak dziecko,| czułem jak dziecko, myślałem jak dziecko.|| Kiedy zaś stałem się mężem,| wyzbyłem się tego, co dziecięce.|||

   Teraz widzimy jakby w zwierciadle,| niejasno;|| wtedy zaś zobaczymy twarzą w twarz.|| Teraz poznaję po części,| wtedy zaś| będę poznawał tak, jak i zostałem poznany.|||

   Tak więc trwają wiara, nadzieja, miłość, te trzy;|| z nich zaś największa jest miłość.|||

   Miłość cierpliwa jest, łaskawa jest.|| Miłość nie zazdrości, nie szuka poklasku,| nie unosi się pychą;|| nie dopuszcza się bezwstydu, nie szuka swego,| nie unosi się gniewem, nie pamięta złego;|| nie cieszy się z niesprawiedliwości, lecz współweseli się z prawdą.|| Wszystko znosi, wszystkiemu wierzy, we wszystkim pokłada nadzieję,| wszystko przetrzyma.|||

   Miłość nigdy nie ustaje,|| nie jest jak proroctwa, które się skończą,| albo jak dar języków, który zniknie,| lub jak wiedza, której zabraknie.|| Po części bowiem tylko poznajemy,| po części prorokujemy.|| Gdy zaś przyjdzie to, co jest doskonałe,| zniknie to, co jest tylko częściowe.|||

   Gdy byłem dzieckiem, mówiłem jak dziecko,| czułem jak dziecko, myślałem jak dziecko.|| Kiedy zaś stałem się mężem,| wyzbyłem się tego, co dziecięce.|||

   Teraz widzimy jakby w zwierciadle,| niejasno;|| wtedy zaś zobaczymy twarzą w twarz.|| Teraz poznaję po części,| wtedy zaś| będę poznawał tak, jak i zostałem poznany.|||

   Tak więc trwają wiara, nadzieja, miłość, te trzy;|| z nich zaś największa jest miłość.|||

   Ten, kto się chlubi, w Panu niech się chlubi.|| Nie ten jest bowiem wypróbowany, kto się sam przechwala,| lecz ten, kogo uznaje Pan.|||

   O, gdybyście mogli znieść trochę szaleństwa z mojej strony.| Ależ tak,| wy i mnie znosicie.|| Jestem bowiem o was zazdrosny| Boską zazdrością.|| Poślubiłem was przecież jednemu mężowi,| by was przedstawić Chrystusowi jako czystą dziewicę.|||

   Ja dla Prawa umarłem przez Prawo,| aby żyć dla Boga:|| razem z Chrystusem zostałem przybity do krzyża.|||

   Teraz zaś już nie ja żyję,| lecz żyje we mnie Chrystus.|||

   Choć nadal prowadzę życie w ciele,| jednak obecne życie moje| jest życiem wiary w Syna Bożego,|| który umiłował mnie| i samego siebie wydał za mnie.|||

   Co do mnie,| nie daj Boże, bym się miał chlubić| z czego innego, jak tylko z krzyża| Pana naszego Jezusa Chrystusa,| dzięki któremu świat stał się ukrzyżowany dla mnie,| a ja dla świata.|| Bo ani obrzezanie nic nie znaczy, ani nieobrzezanie,| tylko nowe stworzenie.|||

   Na wszystkich tych, którzy się tej zasady trzymać będą,| i na Izraela Bożego| niech zstąpi pokój i miłosierdzie.|||

   Zginam kolana moje| przed Ojcem, od którego bierze nazwę| wszelki ród na niebie i na ziemi,|| aby według bogactwa swej chwały| sprawił w was przez Ducha swego| wzmocnienie siły wewnętrznego człowieka.|| Niech Chrystus zamieszka przez wiarę w waszych sercach;|| abyście w miłości wkorzenieni i ugruntowani,| wraz ze wszystkimi świętymi| zdołali ogarnąć duchem,| czym jest Szerokość, Długość, Wysokość i Głębokość,| i poznać miłość Chrystusa,| przewyższającą wszelką wiedzę,|| abyście zostali napełnieni całą Pełnią Bożą.|||

   Bądźcie mocni w Panu siłą Jego potęgi.||

   Obleczcie pełną zbroję Bożą,| byście mogli się ostać wobec podstępnych zakusów diabła.|| Nie toczymy bowiem walki przeciw krwi i ciału,| lecz przeciw Zwierzchnościom,| przeciw Władzom, przeciw rządcom świata tych ciemności,|| przeciw pierwiastkom duchowym zła| na wyżynach niebieskich.|||

   Dlatego weźcie na siebie pełną zbroję Bożą,|| abyście w dzień zły| zdołali się przeciwstawić i ostać,| zwalczywszy wszystko wśród wszelakiej modlitwy i błagania.|| Przy każdej sposobności módlcie się w Duchu.|| Nad tym właśnie czuwajcie z całą usilnością| i proście za wszystkich świętych.|||

   Wszystko uznaję za stratę| ze względu na najwyższą wartość poznania Chrystusa Jezusa,| Pana mojego.|| Dla Niego wyzułem się ze wszystkiego| i uznaję to za śmieci,|| bylebym pozyskał Chrystusa| i znalazł się w Nim,|| nie mając mojej sprawiedliwości,| pochodzącej z Prawa,| lecz Bożą sprawiedliwość,| otrzymaną przez wiarę w Chrystusa,|| sprawiedliwość pochodzącą od Boga, opartą na wierze,|| przez poznanie Jego:| zarówno mocy Jego zmartwychwstania,| jak i udziału w Jego cierpieniach,|| w nadziei, że upodabniając się do Jego śmierci,| dojdę jakoś do pełnego powstania z martwych.|||

   Nie mówię, że już to osiągnąłem| i już się stałem doskonałym,|| lecz pędzę,| abym też to zdobył,|| bo i sam zostałem zdobyty przez Chrystusa Jezusa.|||

   Bracia,| ja nie sądzę o sobie samym, że już zdobyłem,| ale to jedno czynię:|| zapominając o tym, co za mną,| a wytężając się ku temu, co przede mną,| pędzę ku wyznaczonej mecie,|| ku nagrodzie, do jakiej Bóg wzywa w górę w Chrystusie Jezusie.|||

   Radujcie się zawsze w Panu,| jeszcze raz powtarzam: radujcie się.|| Niech będzie znana wszystkim ludziom wasza wyrozumiała łagodność:|| Pan jest blisko.|||

   O nic się już zbytnio nie troskajcie,|| ale w każdej sprawie| wasze prośby przedstawiajcie Bogu| w modlitwie i błaganiu z dziękczynieniem.|| A pokój Boży, który przewyższa wszelki umysł,| będzie strzegł waszych serc i myśli| w Chrystusie Jezusie.|||

   W końcu, bracia,| wszystko, co jest prawdziwe, co godne,| co sprawiedliwe, co czyste,| co miłe, co zasługuje na uznanie:|| jeśli jest jakąś cnotą i czynem chwalebnym,| to miejcie na myśli.|||

   Czyńcie to, czego się nauczyliście, co przejęliście,| co usłyszeliście i co zobaczyliście u mnie,|| a Bóg pokoju będzie z wami.|||

   Jako wybrańcy Boży,| święci i umiłowani,| obleczcie się w serdeczne miłosierdzie,| dobroć, pokorę,| cichość, cierpliwość,| znosząc jedni drugich i wybaczając sobie nawzajem,| jeśliby miał ktoś zarzut przeciw drugiemu:|| jak Pan wybaczył wam,| tak i wy.|||

   Na to zaś wszystko przyobleczcie miłość,| która jest więzią doskonałości.|| A sercami waszymi niech rządzi pokój Chrystusowy,| do którego też zostaliście wezwani w jednym Ciele.|| I bądźcie wdzięczni.|| Słowo Chrystusa niech w was przebywa z całym swym bogactwem:|| z wszelką mądrością nauczajcie i napominajcie samych siebie| przez psalmy, hymny, pieśni pełne ducha,| pod wpływem łaski śpiewając Bogu w waszych sercach.|||

   I wszystko, cokolwiek działacie słowem lub czynem,| wszystko czyńcie w imię Pana Jezusa,| dziękując Bogu Ojcu przez Niego.|||

   Miej we czci| te wdowy, które są rzeczywiście wdowami.|| Jeśli zaś jakaś wdowa ma dzieci albo wnuki,| niechże się one uczą najpierw pieczołowitości względem własnej rodziny| i odpłacania się rodzicom| wdzięcznością.|| Jest to bowiem rzeczą miłą w oczach Bożych.|||

   Ta zaś, która rzeczywiście jest wdową,| jako osamotniona złożyła nadzieję w Bogu| i trwa w zanoszeniu próśb i modlitw we dnie i w nocy.|| Lecz ta, która żyje rozpustnie,| za życia umarła.|| I to nakazuj, ażeby były nienaganne.|||

   A jeśli ktoś nie dba o swoich,| a zwłaszcza o domowników,| wyparł się wiary i gorszy jest od niewierzącego.|||

   Do spisu należy wciągać taką wdowę, która ma co najmniej lat sześćdziesiąt,| była żoną jednego męża,| ma za sobą świadectwo o takich dobrych czynach: że dzieci wychowała, że była gościnna,| że obmyła nogi świętych, że zasmuconym przyszła z pomocą,| że pilnie brała udział we wszelkim dobrym dziele.|||

   Jaki z tego pożytek, bracia moi,| skoro ktoś będzie utrzymywał, że wierzy,| a nie będzie spełniał uczynków?|| Czy sama wiara zdoła go zbawić?|||

   Jeśli na przykład brat lub siostra nie mają odzienia| lub brak im codziennego chleba,| a ktoś z was powie im: «Idźcie w pokoju,|| ogrzejcie się i najedzcie się do syta!»|| – a nie dacie im tego, czego koniecznie potrzebują dla ciała| – to na co się to przyda?|||

   Tak też i wiara,| jeśli nie byłaby połączona z uczynkami,| martwa jest sama w sobie.|||

   Żony niech będą poddane swoim mężom,| aby nawet wtedy, gdy niektórzy z nich nie słuchają nauki,| przez samo postępowanie żon| zostali dla wiary pozyskani bez nauki,|| gdy będą się przypatrywali waszemu, pełnemu bojaźni,| świętemu postępowaniu.|| Ich ozdobą niech będzie nie to, co zewnętrzne:| uczesanie włosów i złote pierścienie| ani strojenie się w suknie,| ale wnętrze serca człowieka| o nienaruszalnym spokoju i łagodności ducha,|| który jest tak cenny wobec Boga.|||

   Tak samo bowiem i dawniej| święte niewiasty, które miały nadzieję w Bogu,| same siebie ozdabiały,|| a były poddane swoim mężom.|| Tak Sara| była posłuszna Abrahamowi, nazywając go panem.|| Stałyście się jej dziećmi,|| gdyż dobrze czynicie| i nie obawiacie się żadnego zastraszenia.|||

   Podobnie mężowie| we wspólnym pożyciu liczcie się rozumnie| ze słabszym ciałem kobiecym.|| Darzcie żony czcią| jako te, które są razem z wami dziedzicami łaski,| to jest życia,|| aby nie stawiać przeszkód waszym modlitwom.|||

   Na koniec zaś bądźcie wszyscy jednomyślni, współczujący,| pełni braterskiej miłości, miłosierni,| pokorni.|| Nie oddawajcie złem za zło| ani złorzeczeniem za złorzeczenie.|| Przeciwnie zaś, błogosławcie.|| Do tego bowiem jesteście powołani,| abyście odziedziczyli błogosławieństwo.|||

   Bądźcie roztropni i trzeźwi,| abyście się mogli modlić.|| Przede wszystkim miejcie wytrwałą miłość jedni ku drugim,| bo miłość zakrywa wiele grzechów.|| Okazujcie sobie wzajemną gościnność bez szemrania.|| Jako dobrzy szafarze różnorakiej łaski Bożej| służcie sobie nawzajem takim darem, jaki każdy otrzymał.|||

   Jeżeli ktoś ma dar przemawiania,| niech to będą jakby słowa Boże.|| Jeżeli ktoś pełni posługę,| niech to czyni mocą, której Bóg udziela,|| aby we wszystkim był uwielbiony Bóg| przez Jezusa Chrystusa.|| Jemu chwała i moc| na wieki wieków. Amen.|||

   My wiemy, że przeszliśmy ze śmierci do życia,| bo miłujemy braci,|| kto zaś nie miłuje, trwa w śmierci.|||

   Każdy, kto nienawidzi swego brata, jest zabójcą,|| a wiecie, że żaden zabójca| nie nosi w sobie życia wiecznego.|||

   Po tym poznaliśmy miłość,| że On| oddał za nas życie swoje.|| My także| winniśmy oddać życie za braci.|| Jeśliby ktoś posiadał majętność tego świata| i widział, że brat jego cierpi niedostatek,| a zamknął przed nim swe serce,|| jak może trwać w nim miłość Boga?|| Dzieci,| nie miłujmy słowem i językiem,| ale czynem i prawdą.|||

   Umiłowani,|| miłujmy się wzajemnie, ponieważ miłość jest z Boga,|| a każdy, kto miłuje, narodził się z Boga i zna Boga.|| Kto nie miłuje,| nie zna Boga, bo Bóg jest miłością.|||

   W tym objawiła się miłość Boga ku nam,| że zesłał Syna swego Jednorodzonego na świat,| abyśmy życie mieli dzięki Niemu.|||

   W tym przejawia się miłość,| że nie my umiłowaliśmy Boga,| ale że On sam nas umiłował|| i posłał Syna swojego| jako ofiarę przebłagalną za nasze grzechy.|||

   Umiłowani,| jeśli Bóg tak nas umiłował,| to i my winniśmy się wzajemnie miłować.|| Nikt nigdy Boga nie oglądał.|| Jeżeli miłujemy się wzajemnie, Bóg trwa w nas| i miłość ku Niemu jest w nas doskonała.|||

   Poznajemy, że my trwamy w Nim, a On w nas,| bo udzielił nam ze swego Ducha.|| My także widzieliśmy| i świadczymy, że Ojciec zesłał Syna jako Zbawiciela świata.|||

   Jeśli ktoś wyznaje, że Jezus jest Synem Bożym,| to Bóg trwa w nim, a on w Bogu.|| Myśmy poznali i uwierzyli miłości,| jaką Bóg ma ku nam.|||

   Bóg jest miłością:|| kto trwa w miłości, trwa w Bogu,| a Bóg trwa w nim.|||

   Każdy, kto wierzy, że Jezus jest Mesjaszem,| z Boga się narodził,|| i każdy miłujący Tego, który dał życie,| miłuje również| tego, który życie od Niego otrzymał.|||

   Po tym poznajemy, że miłujemy dzieci Boże,| gdy miłujemy Boga i wypełniamy Jego przykazania,|| albowiem miłość względem Boga| polega na spełnianiu Jego przykazań,|| a przykazania Jego nie są ciężkie.|||

   Wszystko bowiem, co z Boga zrodzone, zwycięża świat;|| tym właśnie zwycięstwem, które zwyciężyło świat,| jest nasza wiara.|| A kto zwycięża świat,| jeżeli nie ten, kto wierzy, że Jezus jest Synem Bożym?|||

   Jezus,| widząc tłumy, wyszedł na górę.|| A gdy usiadł, przystąpili do Niego Jego uczniowie.|| Wtedy otworzył swoje usta i nauczał ich tymi słowami:|||

   «Błogosławieni ubodzy w duchu,| albowiem do nich należy królestwo niebieskie.||
   Błogosławieni, którzy się smucą,| albowiem oni będą pocieszeni.||
   Błogosławieni cisi,| albowiem oni na własność posiądą ziemię.||
   Błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości,| albowiem oni będą nasyceni.|||
   Błogosławieni miłosierni,| albowiem oni miłosierdzia dostąpią.||
   Błogosławieni czystego serca,| albowiem oni Boga oglądać będą.||
   Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój,| albowiem oni będą nazwani synami Bożymi.||
   Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości,| albowiem do nich należy królestwo niebieskie.|||

   Błogosławieni jesteście, gdy ludzie wam urągają| i prześladują was|| i gdy z mego powodu mówią kłamliwie wszystko złe na was.|| Cieszcie się i radujcie,| albowiem wielka jest wasza nagroda w niebie».|||

   Jezus powiedział do swoich uczniów:| «Wy jesteście solą ziemi.|| Lecz jeśli sól utraci swój smak, czymże ją posolić?| Na nic się już nie przyda,| chyba na wyrzucenie i podeptanie przez ludzi.|||

   Wy jesteście światłem świata.|| Nie może się ukryć miasto położone na górze.|| Nie zapala się też światła| i nie stawia pod korcem, ale na świeczniku,| aby świeciło wszystkim, którzy są w domu.|| Tak niech świeci wasze światło przed ludźmi,| aby widzieli wasze dobre uczynki| i chwalili Ojca waszego, który jest w niebie».|||

   Jezus powiedział do swoich uczniów:| «Nie każdy, który Mi mówi: „Panie,| Panie”,| wejdzie do królestwa niebieskiego,|| lecz ten, kto spełnia wolę mojego Ojca,| który jest w niebie.|| Wielu powie Mi w owym dniu: „Panie,| Panie, czy nie prorokowaliśmy mocą Twego imienia| i nie wyrzucaliśmy złych duchów mocą Twego imienia,|| i nie czyniliśmy wielu cudów mocą Twego imienia?”|| Wtedy oświadczę im: „Nigdy| was nie znałem.|| Odejdźcie ode Mnie| wy, którzy dopuszczacie się nieprawości”.|||

   Każdego więc, kto tych słów moich słucha i wypełnia je,|| można porównać z człowiekiem roztropnym,| który dom swój zbudował na skale.|| Spadł deszcz, wezbrały potoki, zerwały się wichry| i uderzyły w ten dom.|| On jednak nie runął,| bo na skale był utwierdzony.|||

   Każdego zaś, kto tych słów moich słucha, a nie wypełnia ich,|| można porównać z człowiekiem nierozsądnym,| który dom swój zbudował na piasku.|| Spadł deszcz, wezbrały potoki, zerwały się wichry| i rzuciły się na ten dom.|| I runął,| a upadek jego był wielki».|||

   W owym czasie Jezus przemówił tymi słowami:| «Wysławiam Cię, Ojcze,| Panie nieba i ziemi,| że zakryłeś te rzeczy przed mądrymi i roztropnymi,| a objawiłeś je prostaczkom.|| Tak, Ojcze,| gdyż takie było Twoje upodobanie.|||

   Wszystko przekazał Mi Ojciec mój.|| Nikt też nie zna Syna, tylko Ojciec,| ani Ojca nikt nie zna, tylko Syn| i ten, komu Syn zechce objawić.|||

   Przyjdźcie do Mnie| wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście,|| a Ja was pokrzepię.|||

   Weźcie moje jarzmo na siebie| i uczcie się ode Mnie,|| bo jestem cichy i pokorny sercem,| a znajdziecie ukojenie dla dusz waszych.|| Albowiem jarzmo moje jest słodkie,| a moje brzemię lekkie».|||

   Jezus powiedział do tłumów:| «Królestwo niebieskie| podobne jest do skarbu ukrytego w roli.|| Znalazł go pewien człowiek i ukrył ponownie.|| Uradowany| poszedł, sprzedał wszystko, co miał,| i kupił tę rolę.|||

   Dalej| podobne jest królestwo niebieskie do kupca,| poszukującego pięknych pereł.|| Gdy znalazł jedną drogocenną perłę,| poszedł,| sprzedał wszystko, co miał,| i kupił ją».|||

   Jezus rzekł do swoich uczniów:| «Jeśli kto chce pójść za Mną,|| niech się zaprze samego siebie,| niech weźmie krzyż swój i niech Mnie naśladuje.|| Bo kto chce zachować swoje życie, straci je;| a kto straci swe życie z mego powodu, znajdzie je.|||

   Cóż bowiem za korzyść| odniesie człowiek, choćby cały świat zyskał,| a na swej duszy szkodę poniósł?|| Albo co da człowiek w zamian za swoją duszę?|||

   Albowiem Syn Człowieczy przyjdzie w chwale Ojca swego| razem z aniołami swoimi,|| i wtedy odda każdemu według jego postępowania».|||

   W tym czasie uczniowie przystąpili do Jezusa| z zapytaniem: «Kto właściwie jest największy w królestwie niebieskim?»|| On przywołał dziecko,| postawił je przed nimi i rzekł:|

   «Zaprawdę, powiadam wam:| Jeśli się nie odmienicie| i nie staniecie jak dzieci,|| nie wejdziecie do królestwa niebieskiego.|| Kto się więc uniży jak to dziecko,| ten jest największy w królestwie niebieskim.|| I kto by przyjął jedno takie dziecko w imię moje,| Mnie przyjmuje».|||

   Faryzeusze przystąpili do Jezusa, chcąc Go wystawić na próbę,| i zadali Mu pytanie: «Czy wolno oddalić swoją żonę| z jakiegokolwiek powodu?»|||

   On odpowiedział:| «Czy nie czytaliście,| że Stwórca od początku „stworzył ich jako mężczyznę i kobietę”?|| I rzekł: „Dlatego opuści człowiek ojca i matkę| i złączy się ze swoją żoną,| i będą oboje jednym ciałem”.|| A tak już nie są dwoje, lecz jedno ciało.|| Co więc Bóg złączył,| niech człowiek nie rozdziela»|||

   Odparli Mu: «Czemu więc Mojżesz polecił| dać jej list rozwodowy| i odprawić ją?»|||

   Odpowiedział im:| «Przez wzgląd na zatwardziałość serc waszych| pozwolił wam Mojżesz oddalać wasze żony;|| lecz od początku tak nie było.|| A powiadam wam: Kto oddala swoją żonę,| chyba że w wypadku nierządu,| a bierze inną,| popełnia cudzołóstwo.|| I kto oddaloną bierze za żonę,| popełnia cudzołóstwo».|| Rzekli Mu uczniowie:| «Jeśli tak ma się sprawa człowieka z żoną,| to nie warto się żenić».|||

   Lecz On im odpowiedział: «Nie wszyscy to pojmują,| lecz tylko ci, którym to jest dane.|| Bo są niezdatni do małżeństwa,| którzy z łona matki takimi się urodzili;|| i są niezdatni do małżeństwa,| których ludzie takimi uczynili;|| a są i tacy bezżenni,| którzy dla królestwa niebieskiego| sami zostali bezżenni.|| Kto może pojąć, niech pojmuje».|||

   Piotr powiedział do Jezusa:| «Oto my opuściliśmy wszystko| i poszliśmy za Tobą,| cóż więc otrzymamy?»||

   Jezus zaś rzekł do nich:| «Zaprawdę, powiadam wam:| Przy odrodzeniu, gdy Syn Człowieczy zasiądzie na swym tronie chwały,| wy, którzy poszliście za Mną,| zasiądziecie również na dwunastu tronach| i będziecie sądzić dwanaście pokoleń Izraela.|| I każdy, kto dla mego imienia opuści| dom, braci lub siostry,| ojca lub matkę,| dzieci lub pole,| stokroć tyle otrzyma| i życie wieczne odziedziczy».|||

   Gdy faryzeusze| dowiedzieli się, że Jezus zamknął usta saduceuszom,| zebrali się razem,|| a jeden z nich,| uczony w Prawie,| zapytał Go, wystawiając Go na próbę:| «Nauczycielu,| które przykazanie w Prawie jest największe?»||

   On mu odpowiedział:| «„Będziesz miłował Pana| Boga swego| całym swoim sercem, całą swoją duszą| i całym swoim umysłem”.|| To jest| największe i pierwsze przykazanie.|| Drugie podobne jest do niego:| „Będziesz miłował swego bliźniego| jak siebie samego”.|| Na tych dwóch przykazaniach| opiera się całe Prawo i Prorocy».|||

   «Królestwo niebieskie| podobne będzie do dziesięciu panien,| które wzięły swoje lampy i wyszły na spotkanie oblubieńca.|| Pięć z nich było nierozsądnych,| a pięć roztropnych.|| Nierozsądne wzięły lampy, ale nie wzięły z sobą oliwy.| Roztropne zaś razem z lampami zabrały również oliwę w naczyniach.|| Gdy się oblubieniec opóźniał,| zmorzone snem wszystkie zasnęły.|| Lecz o północy| rozległo się wołanie: „Oblubieniec idzie,| wyjdźcie mu na spotkanie”.|| Wtedy powstały wszystkie owe panny| i opatrzyły swe lampy.|||

   A nierozsądne rzekły do roztropnych:| „Użyczcie nam swej oliwy,| bo nasze lampy gasną”.||

   Odpowiedziały roztropne: „Mogłoby i nam, i wam nie wystarczyć.|| Idźcie raczej do sprzedających| i kupcie sobie”.|||

   Gdy one szły kupić, nadszedł oblubieniec.| Te, które były gotowe,| weszły z nim na ucztę weselną,|| i drzwi zamknięto.|||

   W końcu nadchodzą i pozostałe panny,| prosząc: „Panie,| panie, otwórz nam”.|||

   Lecz on odpowiedział: „Zaprawdę, powiadam wam,| nie znam was”.|| Czuwajcie więc, bo nie znacie dnia ani godziny».|||

   «Pewien człowiek, mając się udać w podróż,| przywołał swoje sługi| i przekazał im swój majątek.|| Jednemu dał pięć talentów, drugiemu dwa,| trzeciemu jeden,| każdemu według jego zdolności,| i odjechał.|||

   Zaraz ten, który otrzymał pięć talentów,| poszedł, puścił je w obrót| i zyskał drugie pięć.|| Tak samo i ten, który dwa otrzymał;| on również zyskał drugie dwa.|| Ten zaś, który otrzymał jeden,| poszedł i rozkopawszy ziemię, ukrył pieniądze swego pana.|||

   Po dłuższym czasie| powrócił pan owych sług| i zaczął rozliczać się z nimi.|||

   Wówczas przyszedł ten, który otrzymał pięć talentów.| Przyniósł drugie pięć i rzekł: „Panie,| przekazałeś mi pięć talentów,| oto drugie pięć talentów zyskałem”.|||

   Rzekł mu pan: „Dobrze,| sługo dobry i wierny.| Byłeś wierny w rzeczach niewielu,| nad wieloma cię postawię:|| wejdź do radości twego pana".|||

   Przyszedł również i ten, który otrzymał dwa talenty,| mówiąc: „Panie,| przekazałeś mi dwa talenty,| oto drugie dwa talenty zyskałem".|||

   Rzekł mu pan: „Dobrze,| sługo dobry i wierny.| Byłeś wierny w rzeczach niewielu,| nad wieloma cię postawię:|| wejdź do radości twego pana”.|||

   Przyszedł i ten, który otrzymał jeden talent,|| i rzekł: „Panie,| wiedziałem, żeś jest człowiek twardy:|| chcesz żąć tam, gdzie nie posiałeś,| i zbierać tam, gdzieś nie rozsypał.|| Bojąc się więc,| poszedłem i ukryłem twój talent w ziemi.|| Oto masz swoją własność”.|||

   Odrzekł mu pan jego: „Sługo zły i gnuśny!|| Wiedziałeś, że chcę żąć tam, gdzie nie posiałem,| i zbierać tam, gdziem nie rozsypał.|| Powinieneś więc był oddać moje pieniądze bankierom,| a ja po powrocie byłbym z zyskiem odebrał swoją własność.|||

   Dlatego odbierzcie mu ten talent,| a dajcie temu, który ma dziesięć talentów.|| Każdemu bowiem, kto ma, będzie dodane,| tak że nadmiar mieć będzie.|| Temu zaś, kto nie ma,| zabiorą nawet to, co ma.|| A sługę nieużytecznego wyrzućcie na zewnątrz w ciemności;| tam będzie płacz i zgrzytanie zębów”».|||

   «Pewien człowiek, mając się udać w podróż,| przywołał swoje sługi| i przekazał im swój majątek.|| Jednemu dał pięć talentów, drugiemu dwa,| trzeciemu jeden,| każdemu według jego zdolności,| i odjechał.|||

   Zaraz ten, który otrzymał pięć talentów,| poszedł, puścił je w obrót| i zyskał drugie pięć.|| Tak samo i ten, który dwa otrzymał;| on również zyskał drugie dwa.|| Ten zaś, który otrzymał jeden,| poszedł i rozkopawszy ziemię, ukrył pieniądze swego pana.|||

   Po dłuższym czasie| powrócił pan owych sług| i zaczął rozliczać się z nimi.|||

   Wówczas przyszedł ten, który otrzymał pięć talentów.| Przyniósł drugie pięć i rzekł: „Panie,| przekazałeś mi pięć talentów,| oto drugie pięć talentów zyskałem”.|||

   Rzekł mu pan: „Dobrze,| sługo dobry i wierny.| Byłeś wierny w rzeczach niewielu,| nad wieloma cię postawię:|| wejdź do radości twego pana".|||

   Przyszedł również i ten, który otrzymał dwa talenty,| mówiąc: „Panie,| przekazałeś mi dwa talenty,| oto drugie dwa talenty zyskałem".|||

   Rzekł mu pan: „Dobrze,| sługo dobry i wierny.| Byłeś wierny w rzeczach niewielu,| nad wieloma cię postawię:|| wejdź do radości twego pana”.|||

   «Gdy Syn Człowieczy przyjdzie w swej chwale| i wszyscy aniołowie z Nim,| wtedy zasiądzie na swoim tronie, pełnym chwały.|| I zgromadzą się przed Nim wszystkie narody,| a On oddzieli jednych ludzi od drugich,| jak pasterz oddziela owce od kozłów.|| Owce postawi po prawej, a kozły po swojej lewej stronie.|||

   Wtedy odezwie się Król| do tych po prawej stronie:| „Pójdźcie, błogosławieni Ojca mojego,| weźcie w posiadanie królestwo,| przygotowane wam od założenia świata.|||

   Bo byłem głodny, a daliście Mi jeść;|
   byłem spragniony, a daliście Mi pić;|
   byłem przybyszem, a przyjęliście Mnie;||
   byłem nagi, a przyodzialiście Mnie;|
   byłem chory, a odwiedziliście Mnie;|
   byłem w więzieniu, a przyszliście do Mnie”.|||

   Wówczas zapytają sprawiedliwi: „Panie, kiedy| widzieliśmy Cię głodnym i nakarmiliśmy Ciebie?| spragnionym i daliśmy Ci pić?|| Kiedy widzieliśmy Cię przybyszem i przyjęliśmy Cię,| lub nagim i przyodzialiśmy Cię?|| Kiedy widzieliśmy Cię chorym lub w więzieniu| i przyszliśmy do Ciebie?”|| A Król im odpowie: „Zaprawdę, powiadam wam:| Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych,| Mnieście uczynili”.|||

   Wtedy odezwie się i do tych po lewej stronie:| „Idźcie precz ode Mnie, przeklęci, w ogień wieczny,| przygotowany diabłu i jego aniołom.|||

   Bo byłem głodny, a nie daliście Mi jeść;|
   byłem spragniony, a nie daliście Mi pić;|
   byłem przybyszem, a nie przyjęliście Mnie;||
   byłem nagi, a nie przyodzialiście Mnie;|
   byłem chory i w więzieniu, a nie odwiedziliście Mnie".|||

   Wówczas zapytają i ci: „Panie,| kiedy| widzieliśmy Cię głodnym albo spragnionym,| albo przybyszem, albo nagim,| kiedy chorym albo w więzieniu,| a nie usłużyliśmy Tobie?”|||

   Wtedy odpowie im: „Zaprawdę, powiadam wam:| Wszystko, czego nie uczyniliście| jednemu z tych najmniejszych,|| tegoście i Mnie nie uczynili”.|| I pójdą ci na mękę wieczną,| sprawiedliwi zaś do życia wiecznego».|||

   «Gdy Syn Człowieczy przyjdzie w swej chwale| i wszyscy aniołowie z Nim,| wtedy zasiądzie na swoim tronie, pełnym chwały.|| I zgromadzą się przed Nim wszystkie narody,| a On oddzieli jednych ludzi od drugich,| jak pasterz oddziela owce od kozłów.|| Owce postawi po prawej, a kozły po swojej lewej stronie.|||

   Wtedy odezwie się Król| do tych po prawej stronie:| „Pójdźcie, błogosławieni Ojca mojego,| weźcie w posiadanie królestwo,| przygotowane wam od założenia świata.|||

   Bo byłem głodny, a daliście Mi jeść;|
   byłem spragniony, a daliście Mi pić;|
   byłem przybyszem, a przyjęliście Mnie;||
   byłem nagi, a przyodzialiście Mnie;|
   byłem chory, a odwiedziliście Mnie;|
   byłem w więzieniu, a przyszliście do Mnie”.|||

   Wówczas zapytają sprawiedliwi: „Panie, kiedy| widzieliśmy Cię głodnym i nakarmiliśmy Ciebie?| spragnionym i daliśmy Ci pić?|| Kiedy widzieliśmy Cię przybyszem i przyjęliśmy Cię,| lub nagim i przyodzialiśmy Cię?|| Kiedy widzieliśmy Cię chorym lub w więzieniu| i przyszliśmy do Ciebie?”|| A Król im odpowie: „Zaprawdę, powiadam wam:| Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych,| Mnieście uczynili”.|||

   Nadeszła Matka Jezusa i bracia| i stojąc na dworze,| posłali po Niego, aby Go przywołać.|||

   Właśnie tłum ludzi siedział wokół Niego,| gdy Mu powiedzieli: «Oto Twoja Matka i bracia na dworze| pytają się o Ciebie».|||

   Odpowiedział im:| «Któż jest moją matką i którzy są braćmi?»|||

   I spoglądając na siedzących dokoła Niego, rzekł:| «Oto moja matka i moi bracia.|| Bo kto pełni wolę Bożą,| ten Mi jest bratem, siostrą i matką».|||

   Uczniowie Jezusa w drodze posprzeczali się między sobą| o to, kto z nich jest największy.|||

   On usiadł,| przywołał Dwunastu i rzekł do nich:| «Jeśli kto chce być pierwszym,|| niech będzie ostatnim ze wszystkich| i sługą wszystkich».|||

   Potem wziął dziecko, postawił je przed nimi| i objąwszy je ramionami, rzekł do nich:| «Kto przyjmuje jedno z tych dzieci w imię moje,| Mnie przyjmuje;|| a kto Mnie przyjmuje,| nie przyjmuje Mnie,| lecz Tego, który Mnie posłał».|||

   Przynosili Jezusowi dzieci, żeby ich dotknął;|| lecz uczniowie szorstko zabraniali im tego.|||

   A Jezus, widząc to, oburzył się| i rzekł do nich: «Pozwólcie dzieciom przychodzić do Mnie,| nie przeszkadzajcie im;| do takich bowiem należy królestwo Boże.|| Zaprawdę, powiadam wam:| Kto nie przyjmie królestwa Bożego jak dziecko,| ten nie wejdzie do niego».|||

   I biorąc je w objęcia, kładł na nie ręce| i błogosławił je.|||

   Gdy Jezus wybierał się w drogę,| przybiegł pewien człowiek i upadłszy przed Nim na kolana,| pytał Go: «Nauczycielu dobry,| co mam czynić, aby osiągnąć życie wieczne?»||

   Jezus mu rzekł: «Czemu nazywasz Mnie dobrym?|| Nikt nie jest dobry, tylko sam Bóg.||

   Znasz przykazania: „Nie zabijaj, nie cudzołóż, nie kradnij,| nie zeznawaj fałszywie, nie oszukuj,| czcij swego ojca i matkę”».|||

   On Mu rzekł: «Nauczycielu, wszystkiego tego przestrzegałem| od mojej młodości».|||

   Wtedy Jezus spojrzał z miłością na niego| i rzekł mu: «Jednego ci brakuje.|| Idź,| sprzedaj wszystko, co masz, i rozdaj ubogim,| a będziesz miał skarb w niebie.|| Potem przyjdź i chodź za Mną».|||

   Lecz on spochmurniał na te słowa| i odszedł zasmucony,|| miał bowiem wiele posiadłości.||

   Wówczas Jezus spojrzał wokoło| i rzekł do swoich uczniów:| «Jak trudno jest| bogatym wejść do królestwa Bożego».||

   Uczniowie zdumieli się na Jego słowa,| lecz Jezus powtórnie rzekł im: «Dzieci,| jakże trudno wejść do królestwa Bożego| tym, którzy w dostatkach pokładają ufność.|| Łatwiej jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne| niż bogatemu wejść do królestwa Bożego».|||

   A oni tym bardziej się dziwili| i mówili między sobą: «Któż więc może się zbawić?»|||

   Jezus spojrzał na nich| i rzekł: «U ludzi to niemożliwe,| ale nie u Boga;|| bo u Boga wszystko jest możliwe».|||

   Wtedy Piotr zaczął mówić do Niego: «Oto my| opuściliśmy wszystko i poszliśmy za Tobą».||

   Jezus odpowiedział: «Zaprawdę, powiadam wam:| Nikt nie opuszcza domu, braci, sióstr,| matki, ojca,| dzieci i pól| z powodu Mnie i z powodu Ewangelii,| żeby nie otrzymał stokroć więcej|| teraz, w tym czasie,| domów, braci, sióstr,| matek, dzieci i pól,| wśród prześladowań,| a życia wiecznego w czasie przyszłym».|||

   Gdy Jezus wybierał się w drogę,| przybiegł pewien człowiek i upadłszy przed Nim na kolana,| pytał Go: «Nauczycielu dobry,| co mam czynić, aby osiągnąć życie wieczne?»||

   Jezus mu rzekł: «Czemu nazywasz Mnie dobrym?|| Nikt nie jest dobry, tylko sam Bóg.||

   Znasz przykazania: „Nie zabijaj, nie cudzołóż, nie kradnij,| nie zeznawaj fałszywie, nie oszukuj,| czcij swego ojca i matkę”».|||

   On Mu rzekł: «Nauczycielu, wszystkiego tego przestrzegałem| od mojej młodości».|||

   Wtedy Jezus spojrzał z miłością na niego| i rzekł mu: «Jednego ci brakuje.|| Idź,| sprzedaj wszystko, co masz, i rozdaj ubogim,| a będziesz miał skarb w niebie.|| Potem przyjdź i chodź za Mną».|||

   Lecz on spochmurniał na te słowa| i odszedł zasmucony,|| miał bowiem wiele posiadłości.||

   Wówczas Jezus spojrzał wokoło| i rzekł do swoich uczniów:| «Jak trudno jest| bogatym wejść do królestwa Bożego».||

   Uczniowie zdumieli się na Jego słowa,| lecz Jezus powtórnie rzekł im: «Dzieci,| jakże trudno wejść do królestwa Bożego| tym, którzy w dostatkach pokładają ufność.|| Łatwiej jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne| niż bogatemu wejść do królestwa Bożego».|||

   A oni tym bardziej się dziwili| i mówili między sobą: «Któż więc może się zbawić?»|||

   Jezus spojrzał na nich| i rzekł: «U ludzi to niemożliwe,| ale nie u Boga;|| bo u Boga wszystko jest możliwe».|||

   «Powiadam wam, którzy słuchacie:| Miłujcie waszych nieprzyjaciół;|| dobrze czyńcie tym, którzy was nienawidzą;| błogosławcie tym, którzy was przeklinają,| i módlcie się za tych, którzy was oczerniają.|| Jeśli cię kto uderzy w policzek,| nadstaw mu i drugi.|| Jeśli bierze ci płaszcz, nie broń mu i szaty.|| Daj każdemu, kto cię prosi,| a nie dopominaj się zwrotu| od tego, który bierze twoje.|| Jak chcecie, żeby ludzie wam czynili,| podobnie i wy im czyńcie.|||

   Jeśli bowiem miłujecie tylko tych, którzy was miłują,| jakaż za to dla was wdzięczność?|| Przecież i grzesznicy miłość okazują| tym, którzy ich miłują.|| I jeśli dobrze czynicie tylko tym, którzy wam dobrze czynią,| jaka za to dla was wdzięczność?| I grzesznicy to samo czynią.|| Jeśli pożyczek udzielacie| tym, od których spodziewacie się zwrotu,| jakaż za to dla was wdzięczność?| I grzesznicy grzesznikom pożyczają,| żeby tyleż samo otrzymać.|||

   Wy natomiast| miłujcie waszych nieprzyjaciół,|| czyńcie dobrze i pożyczajcie,| niczego się za to nie spodziewając.|| A wasza nagroda będzie wielka,| i będziecie synami Najwyższego;|| ponieważ On jest dobry| dla niewdzięcznych i złych.|| Bądźcie miłosierni, jak Ojciec wasz jest miłosierny.|||

   Nie sądźcie, a nie będziecie sądzeni;| nie potępiajcie, a nie będziecie potępieni;|| odpuszczajcie, a będzie wam odpuszczone.|| Dawajcie, a będzie wam dane:| miarą dobrą, natłoczoną,| utrzęsioną i opływającą wsypią w zanadrza wasze.|| Odmierzą wam bowiem| taką miarą, jaką wy mierzycie».|||

   Gdy Jezus i uczniowie Jego szli drogą,| ktoś powiedział do Niego:| «Pójdę za Tobą, dokądkolwiek się udasz!»||

   Jezus mu odpowiedział:| «Lisy mają nory i ptaki powietrzne gniazda,| lecz Syn Człowieczy nie ma miejsca,| gdzie by głowę mógł oprzeć».|||

   Do innego rzekł:| «Pójdź za Mną».||

   Ten zaś odpowiedział: «Panie,| pozwól mi najpierw pójść i pogrzebać mojego ojca».||

   Odparł mu: «Zostaw umarłym| grzebanie ich umarłych,|| a ty idź| i głoś królestwo Boże».|||

   Jeszcze inny rzekł: «Panie,| chcę pójść za Tobą,| ale pozwól mi najpierw pożegnać się z moimi w domu».||

   Jezus mu odpowiedział:| «Ktokolwiek przykłada rękę do pługa,| a wstecz się ogląda,| nie nadaje się do królestwa Bożego».|||

   Jezus przyszedł do jednej wsi.|| Tam pewna niewiasta, imieniem Marta,| przyjęła Go do swego domu.|| Miała ona siostrę, imieniem Maria,| która siadła u nóg Pana i przysłuchiwała się Jego mowie.|||

   Natomiast Marta| uwijała się koło rozmaitych posług.|| Przystąpiła więc do Niego| i rzekła: «Panie,| czy Ci to obojętne, że moja siostra zostawiła mnie samą przy usługiwaniu?|| Powiedz jej, żeby mi pomogła».|||

   A Pan jej odpowiedział: «Marto,| Marto, troszczysz się i niepokoisz o wiele,| a potrzeba mało| albo tylko jednego.|| Maria obrała najlepszą cząstkę,| której nie będzie pozbawiona».|||

   «Nie bój się, mała trzódko,| gdyż spodobało się Ojcu waszemu dać wam królestwo.|||

   Sprzedajcie wasze mienie| i dajcie jałmużnę.|| Sprawcie sobie trzosy, które nie niszczeją,| skarb niewyczerpany w niebie,|| gdzie złodziej się nie dostaje| ani mól nie niszczy.||

   Bo gdzie jest skarb wasz,| tam będzie i wasze serce».|||

   «Niech będą przepasane biodra wasze| i zapalone pochodnie.|| A wy| podobni do ludzi oczekujących swego pana,| kiedy z uczty weselnej powróci,|| aby mu zaraz otworzyć,| gdy nadejdzie i zakołacze.|||

   Szczęśliwi| owi słudzy, których pan zastanie czuwających,| gdy nadejdzie.|| Zaprawdę, powiadam wam: Przepasze się| i każe im zasiąść do stołu,| a obchodząc, będzie im usługiwał.||

   Czy o drugiej, czy o trzeciej straży przyjdzie,| szczęśliwi oni, gdy ich tak zastanie.|||

   A to rozumiejcie,| że gdyby gospodarz wiedział, o której godzinie złodziej ma przyjść,| nie pozwoliłby włamać się do swego domu.|||

   Wy też| bądźcie gotowi,|| gdyż o godzinie, której się nie domyślacie,| Syn Człowieczy przyjdzie».|||

   «Ja jestem prawdziwym krzewem winnym,| a Ojciec mój| jest tym, który uprawia.|| Każdą latorośl, która we Mnie nie przynosi owocu, odcina,|| a każdą, która przynosi owoc, oczyszcza,| aby przynosiła owoc obfitszy.|| Wy już jesteście czyści| dzięki słowu, które wypowiedziałem do was.|||

   Trwajcie we Mnie, a Ja będę trwał w was.|| Podobnie jak latorośl nie może przynosić owocu sama z siebie,| jeżeli nie trwa w winnym krzewie,| tak samo i wy,| jeżeli we Mnie trwać nie będziecie.|||

   Ja jestem krzewem winnym, wy latoroślami.| Kto trwa we Mnie, a Ja w nim,| ten przynosi owoc obfity,| ponieważ beze Mnie nic nie możecie uczynić.|| Ten, kto we Mnie nie trwa,| zostanie wyrzucony jak winna latorośl| i uschnie.|| I zbiera się ją,| i wrzuca do ognia, i płonie.|||

   Jeżeli we Mnie trwać będziecie,| a słowa moje w was,|| poproście, o cokolwiek chcecie, a to wam się spełni.||

   Ojciec mój przez to dozna chwały,| że owoc obfity przyniesiecie| i staniecie się moimi uczniami».|||

   «Jak Mnie umiłował Ojciec,| tak i Ja was umiłowałem.|| Trwajcie w miłości mojej!|| Jeśli będziecie zachowywać moje przykazania,| będziecie trwać w miłości mojej,| tak jak Ja zachowałem przykazania Ojca mego i trwam w Jego miłości.|| To wam powiedziałem,| aby radość moja w was była| i aby radość wasza była pełna.|||

   To jest moje przykazanie, abyście się wzajemnie miłowali,| tak jak Ja was umiłowałem.|| Nikt nie ma większej miłości| od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje| za przyjaciół swoich.|||

   Wy jesteście przyjaciółmi moimi,| jeżeli czynicie to, co wam przykazuję.|| Już was nie nazywam sługami,| bo sługa nie wie, co czyni pan jego,| ale nazwałem was przyjaciółmi,|| albowiem oznajmiłem wam| wszystko, co usłyszałem od Ojca mego.|||

   Nie wyście Mnie wybrali, ale Ja was wybrałem| i przeznaczyłem was| na to, abyście szli i owoc przynosili| i by owoc wasz trwał,|| aby wszystko dał wam Ojciec,| o cokolwiek Go poprosicie w imię moje.|||

   To wam przykazuję,| abyście się wzajemnie miłowali».|||

   Jezus,| podniósłszy oczy ku niebu, tak się modlił:|| «Ojcze Święty,| nie tylko za nimi proszę,| ale i za tymi, którzy dzięki ich słowu| będą wierzyć we Mnie;|| aby wszyscy stanowili jedno,| jak Ty, Ojcze, we Mnie, a Ja w Tobie,|| aby i oni| stanowili w Nas jedno,| aby świat uwierzył, żeś Ty Mnie posłał.|||

   I także chwałę, którą Mi dałeś, przekazałem im,| aby stanowili jedno,| tak jak My jedno stanowimy.||

   Ja w nich, a Ty we Mnie!|| Oby się tak zespolili w jedno,| aby świat poznał, żeś Ty Mnie posłał|| i żeś Ty ich umiłował| tak, jak Mnie umiłowałeś.|||

   Ojcze,| chcę, aby także ci, których Mi dałeś,| byli ze Mną| tam, gdzie Ja jestem,|| aby widzieli chwałę moją, którą Mi dałeś,| bo umiłowałeś Mnie przed założeniem świata.|||

   Ojcze sprawiedliwy!|| Świat Ciebie nie poznał,| lecz Ja Ciebie poznałem| i oni poznali, żeś Ty Mnie posłał.|| Objawiłem im Twoje imię| i nadal będę objawiał,|| aby miłość, którą Ty Mnie umiłowałeś, w nich była| i Ja w nich».|||