Będzie bardzo prosto w nawiązaniu do Mt 13, 52:
„Każdy uczony w Piśmie, który stał się uczniem Królestwa niebieskiego podobny jest do ojca rodziny, który ze swego skarbca wydobywa rzeczy nowe i stare”.

Chciałabym to zdanie rozważać po fragmencie odnosząc je do życia Ojca:
Uczony w Piśmie
Stał się uczniem Królestwa niebieskiego
  Nawrócenie
  Ksiądz wikary w Tychach
  Cierpienie
Skarbiec
Ojciec rodziny
Skarby nowe i stare

Jesteśmy naprawdę dłużnikami. Nie tylko Pana Boga ostatecznie, ale również tego człowieka. Ja to mogę o sobie powiedzieć z całym przekonaniem. I chyba należy mu się ode mnie, może i od nas, wiele wdzięczności. I może odrobinę więcej odniesień duchowych do tego, co nam zostawił.

Irena Kucharska
Lublin, 16 maja 1987
Spisane 27 lipca 1999

Uczony w Piśmie

Brzmi to troszeczkę niemiło. W Ewangelii uczeni w Piśmie bywają przez Chrystusa strofowani. Ale spójrzmy, kim byli uczeni w Piśmie. W tym fragmencie Ewangelii Chrystus ich nie strofuje. To byli po prostu ludzie głęboko wykształceni na tamte czasy. Wśród Żydów każde dziecko znało fragmenty Pisma świętego, przynajmniej te najistotniejsze. Natomiast uczony w Piśmie znał dużo więcej. Wiedział, które teksty należy ze sobą jakoś wiązać. Umiał przypomnieć sobie odpowiednie teksty z Pisma świętego na różne tematy. Wiedział, jak ludzi pouczać. Potrafił dobrze czytać. Każdy zresztą Hebrajczyk potrafił czytać. Uczony w Piśmie miał dostęp do Ksiąg. Nie tylko uczył się na pamięć, ale miał dostęp do ksiąg Pisma świętego. To był człowiek w hierarchii społecznej szanowany.

Jak to było z Ojcem? Po prostu był człowiekiem zdolnym. Nie słyszałam nigdy, żeby miał jakiekolwiek trudności z nauką w szkole. Był niewątpliwie człowiekiem inteligentnym. To można było zaobserwować: ktokolwiek go spotkał i w jakiejkolwiek sytuacji. I ta inteligencja miała swój wpływ na jego postawę wobec życia, wobec ludzi.

To był dar Boży, który był rozwijany. Wiem, że bardzo, bardzo wiele czytał od szkoły średniej na pewno. Przygotowując się do pójścia do seminarium po długoletnich więzieniach latem 1945 roku, wycieńczony fizycznie, siedział na leżaku w ogrodzie z wysokimi stosami książek po obu stronach. To jakiś obraz człowieka. Może niech on wystarczy.

Stał się uczniem królestwa niebieskiego
  Nawrócenie
  Ksiądz wikary w Tychach
  Cierpienie

To wszystko: bogactwo intelektualne i duchowe, to wszystko oddane królestwu Bożemu na ziemi czyli sprawom Kościoła. Bardzo świadomie, bardzo konsekwentnie i do końca.

  Nawrócenie
Cóż to znaczyło w życiu Ojca? Był takim przeciętnym katolikiem w latach zaangażowania w służbie harcerskiej, w czasie pobytu w szkole. I to się właśnie zmieniło w więzieniu podczas oczekiwania na wykonanie wyroku śmierci. Zmieniło się tak wyraźnie, że dokonało przełomu w życiu. Oczekiwanie na wykonanie wyroku śmierci i odkrycie światła, że Pan Bóg człowieka kocha, to był przełom. Odpowiedzią Franka, było oddanie życia, które i tak już było właściwie wykreślone, bo wyrok śmierci ciążył, tylko czekano na wykonanie tego wyroku.

Dla wyjaśnienia: w prawodawstwie niemieckiem, które obowiązywało w czasie wojny (wyrok śmierci za walkę o polskość na Śląsku zapadł w 42 roku) obowiązywała konieczność potwierdzenia każdego wyroku śmierci przez Berlin, to znaczy musiał nadejść rozkaz wykonania tego wyroku. I oczekiwało się do 99 dni, czyli troszeczkę więcej niż trzy miesiące. Jeżeli do tego czasu nie nadszedł ten rozkaz, kara śmierci zostawała zamieniana na inną karę. I tyleż właśnie, troszkę nawet dłużej, Ojciec czekał na wykonanie wyroku śmierci. Było to w więzieniu w Katowicach, na specjalnym oddziale, w którym wszyscy więźniowie w jednoosobowych celach oczekiwali na wykonanie wyroku. Wykonywano je każdej nocy o godz. 3:00 nad ranem, już bez uprzedzania. Podczas tego okresu oczekiwania Ojciec przeżył moment szczególnego uświadomienia sobie miłości Boga (pod wpływem lektury jakiejś książki). Wówczas powiedział Panu Bogu, że jeśli przeżyje, zostanie księdzem. Tę obietnicę natychm iast po wyzwoleniu z całą konsekwencją podjął i wykonał.

  Ksiądz wikary w Tychach
Stał się uczniem królestwa niebieskiego.
Oznaczało to również, że stał się księdzem z całym oddaniem siebie, z całym zaangażowaniem, po prostu nie był przeciętnym księdzem. Na przykład w Tychach na pierwszej placówce, gdzie został skierowany na wikarego, grupa ministrantów przez niego prowadzona rozrosła się do ok. 100 osób po kilku tygodniach. Owoce, które pozostały na trwałe w sercach chłopców nie są wymierne. Sama więc liczba może wskazywać, że zaangażowanie wikarego w pracę nie było przeciętne.

Inny szczegół z okresu przyjścia na tę samą pierwszą placówkę w Tychach, to poproszenie kościelnego o klucz od którychś drzwi kościoła (było tam kilka wejść, nie wszystkie się otwierało na co dzień). Kto z wikarych potrzebuje klucza od kościoła i po co? Ojciec potrzebował, żeby móc się wieczorem pomodlić przed Najświętszym Sakramentem. Nie wystarczała mu modlitwa we własnym pokoju. Uczeń królestwa niebieskiego do końca, w różnych drobnych szczegółach również.

  Cierpienie
Życie naznaczone cierpieniem także mówi o oddaniu siebie na służbę królestwa Bożego. Z więzień wojennych wrócił z gruźlicą. I z tą gruźlicą, już zaleczoną, był w seminarium. To jest życie wtedy jeszcze młodego człowieka.

Wiele cierpień ze strony różnych osób i okoliczności związanych z sytuacją polityczną w naszym kraju. Obrona biskupów katowickich, którzy byli więzieni w latach piećdziesiątych. Od 53 roku, jeśli dobrze pamiętam, byli internowani. Zaangażowanie w sprawy trudne bardzo. Praca w Krucjacie Wstrzemięźliwości i zlikwidowanie tej akcji, bardzo owocnej i dającej jakąś satyfakcję, że na przykład roczne spożycie alkoholu się zmniejszyło w czasie działania Krucjaty w skali krajowej. To są pewne symptomy czy pewne refleksy, które mówią o rzeczywistym ciepieniu człowieka w jego pracy, w jego zaangażowaniu. Tych cierpień było dużo, dużo więcej i trudno je wymieniać. Zwłaszcza w Carlsbergu cierpienia były naprawdę, i fizyczne i duchowe, bardzo wyczerpujące.

Skarbiec

Dalej w tym cytowanym zdaniu z Ewangelii św. Mateusza jest mowa o tym, że człowiek posiada skarbiec. Skarbiec, z którego może czerpać. Bogactwo intelektualne i duchowe, oddane królestwu Bożemu na ziemi czyli srawom Kościoła było skarbcem tego człowieka. Skarbcem, z którego mógł czerpać i dawać. I z którego my dalej czerpiemy. Mimo, że człowiek odszedł, skarbiec dla nas pozostał. Może już nie taki, może w innej formie, ale on jest i my możemy z niego czerpać bardzo obficie. Myślę, że każdego z nas może ten skarbiec ubogacić.

Ojciec rodziny

Jest mowa też u św. Mateusza o tym, że człowiek, który jest przygotowany przez znajomość Pisma świętego, przyjął królestwo Boże czyli uwierzył w Chrystusa, ten człowiek, jak ojciec rodziny wydobywa rzeczy nowe i stare. Nazywaliśmy go Ojcem i nazywamy. I muszę powiedzieć, że nie bez podstaw. Człowiek, który rzeczywiście jak ojciec troszczył się nie tylko o sprawy duchowe jako ksiądz, jako duszpasterz. Oczywiście przede wszystkim i dla każdego, o takie sprawy się troszczył. Ale jeżeli ktoś przyjeżdżał na Kopią Górkę i spotkał się najpierw z Ojcem, pierwsze pytanie brzmiało: czy nie jesteś głodny. Jeżeli tak, to zejdź do jadalni, napij się herbaty, tam ci dadzą. A potem przyjdziesz tutaj, do recepcji. I tu się zameldujesz i otrzymasz informacje.

Z własnego doświadczenia, kiedy były różne nieprzyjemne sytuacje, chociażby rewizja w którymś z domów, czy w Krościenku czy w Lublinie, czy kiedyś w Zakopanem takie zajście z milicją, zawsze Ojciec był wówczas w drzwiach, a nam kazał iść do kaplicy: idźcie pomódlcie się, a ja tu załatwię. Pomódlcie się tam. Po prostu swoją osobą chronił tych, którzy byli pod jego opieką.

Ojciec rodziny. Naprawdę Ojciec i to nie tylko dla tych najbliższych, chociaż najbliżsi to najbardziej odczuwali. Ale dla bardzo wielu, w końcu dla nas wszystkich w jakiś sposób jest Ojcem rodziny. Chociażby przez to, że był o nas – i jestem przekonana, że nadal jest – zatroskany. Zatroskany pewnie teraz bardziej skutecznie niż to było, kiedy żył. Ja w to bardzo wierzę, że troska ta się nie skończyła.

Skarby nowe i stare

I końcówka tego zdania z Ewangelii, temat całych rozważań tego spotkania: †wydobywać rzeczy nowe i stare” ze skarbca. Skarbcem dla Ojca niewątpliwie, w świadomości, w słowach, w tekstach pisanych, które publikował, był skarbiec Kościoła. I z tego skarbca sam czerpał obficie i uczył nas czerpać. Wiemy, że jeżeli w skarbcu są rzeczy nowe i stare, to znaczy, że jedne i drugie mają wartość, są warte tego, żeby je schować do skarbca. Jeżeli coś się wydobywa ze skarbca, to to nie jest rzecz błaha, to jest coś, co ma wartość.

Trzeba umieć rozróżniać, co z rzeczy nowych ma wartość, co jest rzeczywiście skarbem, który właśnie w tym miejscu, w skarbcu, jest przechowywany. Trzeba umieć rozróżniać rzeczy nowe. Ojciec był człowiekiem bardzo otwartym na rzeczy nowe. Niewątpliwie. Nawet wiele osób mogłoby mu zarzucić, że otwarty na †nowinki”. Trzeba jednak wiedzieć, że to, co z tych †nowinek” Ojciec wydobywał, było naprawę wartościowe. To było ze skarbca.

Najpierw ze skarbca oficjalnej nauki Kościoła, a więc Soboru, z nauki papieskiej po Soborze. Następnie ze skarbca praktyki Kościoła. Chociażby odnowa w Duchu Świętym i pewna obrzędowość z nią związana, czy praktyka ekumenizmu. I wiele innych wartościowych i nowych rzeczy otrzymaliśmy dzięki Ojcu. Dzięki jego umiejętności rozróżniania.

Ojciec rodziny wydobywa również rzeczy stare ze skarbca.
Zauważmy, ile praktyk takich zwyczajnych, chrześcijańskich, mamy w naszym programie oazowym. Chociażby różaniec. Jeżeli go nie mamy, to niedobrze, bo to jest perła w skarbcu Kościoła. Chociażby umiłowanie liturgii. Również perła w skarbcu Kościoła. Zauważmy. Także inne skarby towarzyszące życiu Kościoła od samego początku. Rzeczy stare, które są naprawdę wartościowe i które wchodzą dzięki Ojcu w nasze życie.

Irena Kucharska
Lublin, 16 maja 1987
Spisane 27 lipca 1999